آیا باید لاستیک ها را با نیتروژن پر کرد؟
این روزها اکثر مکانیک ها به راننده ها توصیه می کنند لاستیک های خودرو را با نیتروژن پر کنند تا هم میزان دما و میزان فشار باد لاستیک مناسب تر باشد و هم از پوسیدگی چرخ جلوگیری شود. اما باد کردن لاستیک با نیتروژن گران تر از باد کردن لاستیک با هوای معمولی است.
برخی از مکانیک ها مدعی هستند استفاده از نیتروژن هزینه سوخت را هم کاهش می دهد به این خاطر که نیتروژن موجود در لاستیک ها فرمان پذیری خودرو را بهبود می بخشد. بنظر می رسد باوجود اینکه نیتروژن مزایایی دارد اما هزینه آن بیشتر است و استفاده مداوم از نیتروژن به صرفه نیست. با خواندن این مقاله اطلاعات کافی برای تصمیم گیری درست و به صرفه درباره استفاده از نیتروژن را بدست خواهید آورد.
چرا نیتروژن؟
در وب سایت Get Nitrogen Institute (یکی از بزرگترین موسسه های ترویج استفاده از نیتروژن در ایالات متحده) آمده که باد کردن لاستیک با نیتروژن موجب بهبود حرکت وسیله نقلیه، صرفه جویی در مصرف سوخت و افزایش عمر لاستیک ها می شود. دلیل این مزایا حفظ بهتر فشار باد لاستیک، کمتر شدن دمای لاستیک و مصرف سوخت کمتر می باشد.
این مزایا بصورت تئوریک بسیار عالی هستند؛ پس بیایید آنها را دقیق تر بررسی کنیم.
حفظ بهتر فشار باد لاستیک – با گذشت زمان، فشار لاستیک به تدریج کاهش می یابد. تغییر دما می تواند این روند را تسریع کند؛ قانون کلی کاهش 1 psi به ازای هر 10 درجه کاهش یا افزایش دماست. این موسسه معتقد است نیتروژن فشار پایدارتری دارد زیرا مولکول های آن بزرگتر از اکسیژن هستند و احتمال نشت آنها از دیواره نفوذپذیر لاستیک ها کمتر است.
در سال 2006 موسسه Consumer Reports یک تحقیق یک ساله انجام داد تا میزان کاهش هوا در لاستیک هایی که با نیتروژن و هوا باد شده اند را مشخص کند. نتیجه نشان داد که استفاده از نیتروژن باعث کمتر شده کاهش فشار شده اما فشار لاستیک پر شده با نیتروژن فقط 1.3 psi بیشتر از لاستیک پر شده با هوا بوده است. در بین 31 جفت لاستیک، میانگین کاهش فشار در لاستیک های پرشده با هوا 3.5 psi از 30 psi اولیه بوده است و لاستیک های پرشده با نیتروژن بطور میانگین 2.2 psi از همین میزان فشار اولیه را از دست داده بودند. نیتروژن برنده این مطالعه بود؛ اما نه با یک اختلاف فاحش.
مصرف سوخت کمتر – به ازای هر 1 psi کاهش فشار باد هرکدام از لاستیک ها مصرف سوخت خودرو 0.3 درصد افزایش پیدا می یابد. طرفداران استفاده از نیتروژن معتقدند چون فشار نیتروژن دیرتر از هوا کاهش می یابد، احتمال حفظ فشار لاستیک و در نتیجه مصرف کمتر سوخت بیشتر است.
اگر کمی فعال باشید و فشار باد لاستیک های خودروتان را دست کم یکبار در ماه کنترل کنید، می توانید این تفاوت کم نیتروژن با هوای مجانی را جبران کنید تا نیازی به پرداخت هزینه برای نیتروژن نداشته باشید. فکر نمی کنید اینکار استدلال " مصرف سوخت کمتر با استفاده از نیتروژن " را زیر سوال می برد؟
با این حال برای بیشتر افراد انجام اینگونه مراقبت ها آسان نیست. اغلب مردم فراموش می کنند مرتباً فشار باد لاستیک هایشان را چک کنند و برخی دیگر هم نحوه انجام اینکار را بلد نیستند.
دمای کمتر – وقتی هوا فشرده می شود، رطوبت موجود در آن متراکم شده و به مایع تبدیل می شود. وقتی هوای فشرده را به لاستیک هایتان اضافه می کنید، این مایع همچنان در خودرو باقی می ماند. با گرم شدن لاستیک ها در حین رانندگی، این آب تبدیل به بخار می شود و با منبسط شدن فشار لاستیک را افزایش می دهد. بدلیل خشک بودن نیتروژن هیچ آبی درون لاستیک ها وجود ندارد که موجب نوسان فشار شود.
اما این نوسان دما آنقدرها هم قابل توجه نیست. در مطالعه دیگری که در سال 2008 انجام شده است تغییر دمای لاستیک حین رانندگی با فشارهای مختلف بررسی شده است. نتیجه این مطالعه نشان داد که تغییر دما حین استفاده از نیتروژن کم و قابل اغماض بوده است.
جلوگیری از پوسیدگی چرخ - طرفداران استفاده از نیتروژن می گویند آب موجود در لاستیک می تواند منجر به پوسیدگی لاستیک شود. اما به گفته اکثر مهندسان طراحی خودرو، در خودروهای مدرن امروزی این مورد نمی تواند مشکل جدی ایجاد کند. چرخ های ساخته شده از آلیاژ مشکل جدی با آب موجود در لاستیک ندارند. روی این چرخ ها پوششی وجود دارد که از تبدیل آلومینیوم به آلومینیوم اکساید جلوگیری می کند. باوجود اینکه این پوسته جاذب نیست اما از زنگ خوردگی آلومینیوم جلوگیری می کند.
مشکل وقتی ایجاد می شود که آلیاژ چرخ ها با استیل (مثل گیره های استیل موجود در لاستیک) تماس پیدا کند؛ البته این برخورد هنگامی ایجاد مشکل می کند که در آب مقادیر نمک موجود باشد. وجود نمک در آبی که در لاستیک وجود دارد کاملاً به مکانیک شما برمی گردد. البته این استیل هم تنها زمانی آسیب می بیند که رویه آن از بین رفته باشد.
آیا استفاده از نیتروژن به هزینه اش می ارزد؟
هوایی که ما تنفس می کنیم از 78 درصد نیتروژن، 21 درصد اکسیژن و چند عنصر دیگر تشکیل شده است. برای برخورداری از مزایای ذکر شده در بالا، دست کم باید 93 درصد از باد لاستیک نیتروزن خالص باشد. پس بجای هوای معمولی باید 15 درصد نیتروژن بیشتر داشته باشیم و از شر 15 درصد اکسیژن هم خلاص شویم.
براساس هزینه ها و مزایا بنظر نمی رسد استفاده از نیتروژن به صرفه باشد. اگر هزینه نیتروژن را صرف خرید یک فشارسنج باد لاستیک یا چک کردن مرتب لاستیک ها کنیم، از پولمان استفاده بهینه تری کرده ایم. اینکار حتی باجود داشتن سیستم مانیتور فشار لاستیک در خودرو هم عاقلانه بنظر می رسد. با تنظیم بودن فشار باد لاستیک می توانیم به تمام مزایای استفاده از نیتروزن برسیم و عمر مفید لاستیک ها را هم افزایش دهیم.