انستیتو مواد نفتی آمریکا API American Petroleum Institute برای طبقه بندی و جداسازی روغنها بر حسب کیفیت و فناوری ساخت آنها ، اقدام به کد بندی خاصی نموده است . این کدها شامل دو حرف می باشند ، حرف اول نشاندهنده این است که روغن مربوطه برای استفاده در خودروهای دیزلی است یا بنزینی ، که در این بین اگر کد با حرف C شروع شود ( مخفف Commercial ) روغن مربوطه برای استفاده در خودروهای دیزلی و اگر با حرف S شروع شود ( مخفف Service ) روغن برای استفاده در خودروهای بنزینی طراحی شده .
اما حرف دوم که نشاندهنده کیفیت و فناوری ساخت روغن می باشد بر حسب الفبای انگلیسی از حرف A شروع شده و تا کنون در مورد خودروهای بنزینی تا حرف M ( سال ۲۰۰۵ ) و در مورد خودروهای دیزلی تا حرف I ارتقا یافته ، در مورد خودروهای دیزلی بعد از حروف مذکور در مواردی اعداد ۲ یا ۴ نیز دیده می شوند که نشاندهنده این است که ، آن روغن برای موتورهای ۲ زمانه ساخته شده ، یا ۴ زمانه .
همیشه نوع ارتقا یافته روغن ( با کد بالاتر ) ، خواص انواع قبلی را نیز داراست ؛ یعنی می توان از آنها ، در خودروهایی که انواع قدیمی تر روغن در دفترچه راهنمایشان پیشنهاد شده نیز ، استفاده نمود . اما استفاده از روغن قدیمی تر ( با کد پایین تر ) برای موتوری که روغنی با کد جدیدتر برای آن توصیه شده ، بسیار مضر می باشد . برخی روغنها قابلیت تامین نیازهای هر دو نوع موتور دیزلی و بنزینی را دارا می باشند و کد این نوع روغنها نیز به صورت ۲ تایی نوشته می شود که همیشه کد اول مربوط به خودروهای دیزلی و کد دوم مربوط به خودروهای بنزینی میباشد ؛ مانند API CD/SH .
در جدول زیر کدهای API برای خودروهای بنزینی بر اساس سال ساخت خودروها طبقه بندی شده اند ، که البته این جدول با بسیاری از خودروهای تولیدی کشورمان تطابق ندارد ، چرا که در ایران خودروهایی با تکنولوژی ۲۰ سال قبل مانند پراید با مدل ۸۳ ( ۲۰۰۵ ) تولید می شوند .لازم به ذکر است ، علاوه بر API انواع دیگری ازاستانداردهای روغن از جمله ILSAC و CCMC نیز وجود دارند ، که بدلیل رواج کمتر آنها ، از پرداختن به آنها خودداری می کنیم .
| API | سطوح کیفیت روغنهای بنزینی |
|---|---|
| SM | عرضه به بازار مصرف، سال ۲۰۰۵ كاربرد در كليه خودروهاي مدرن، داراي خاصييت پايداري خوب در برابر اكسيداسيون و سايش، محافظت بهتر در مقابل رسوب گذاري بر روي قطعات و كارايي بهتر روغن در دماي پايين. گريدهاي سبك اين روغن صرفه جويي قابل ملاحظه‌اي را در مصرف سوخت فراهم مي‌آورند |
| SL | براي مصرف در خودروهاي سال ۲۰۰۴ و قديمي تر و طبق خط مش و قابليت هاي مورد انتظار API براي آزمون درجه گرانروي SAE در موتورهاي بنزيني مدرن |
| SJ | براي مصرف در خودروهاي طراحي سال ۲۰۰۱ و قديمي تر |
| SH | براي مصرف در خودروهاي طراحي سال ۱۹۹۶ و قديمي تر |
| SG | براي مصرف در خودروهاي سال ۱۹۹۳ و قديمي تر، نسبت به SF داراي مقدار بيشتري از موادافزودني |
| SF | مشابه SE اما داراي مواد ضداكسيداسيون وضدسائيدگي بيشتر براي مصرف در خودروهاي طراحي سال ۱۹۸۸ و قديمي تر |
| SE | مشابه SD، داراي مقدار بيشتري از مواد افزودني، استفاده در خودروهايي كه پس از سال ۱۹۷۹ ساخته شده اند، توصيه نمي شود |
| SD | نسبت به SC داراي مقدار بيشتري از مواد افزودني، استفاده در خودروهاي طراحي سال ۱۹۷۱ به بعد توصيه نمي شود |
| SC | SB + مواد ضدزنگ و ضدسائيدگي + پاك كنندگي، استفاده در خودروهاي طراحي سال ۱۹۶۷ به بعد توصيه نمي شود |
| SB | SA + مواد ضدخوردگي و ضداكسيداسيون، استفاده در خودروهاي طراحي سال ۱۹۶۳ به بعد توصيه نمي شود |
| SA | روغن پايه بدون مواد افزودني، استفاده در خودروهايي كه پس از سال ۱۹۳۰ ساخته شده اند، توصيه نمي شود |
| API | سطوح کیفیت روغنهای دیزلی |
|---|---|
| CI-۴ | سطح كيفيت روغن هاي ویژه موتورهاي چهارزمانه ديزلي سبك، متوسط و سنگين با ويژگي كاهش اكسيدهاي نيتروژن (NOx) تا حد ۵۰% با استفاده از گازهاي خروجي خنك شده از اگزوز، به عنوان جايگزين اكسيژن. اين روغن ها به منظور مقابله با اسيدهاي حاصل از NOx داراي قابليت قليايي ذخيره بالاتري هستند. طراحي سال ۲۰۰۲ براي استفاده در خودروهاي ديزلي طراحي تا سال ۲۰۰۴ (گوگرد سوخت تا ۵%) مي تواند جايگزين روغن هايي با سطوح كيفيت: CH-۴ CD, CE, CF-۴, CG-۴, باشد |
| CH-۴ | روغن ویژه ديزل هاي چهارزمانه طراحي ۱۹۹۸ كه با دور بالا حركت مي كنند. اين روغن ها نيـاز سطـوح كيفيت CF-۴, CG-۴ را نيز تامين مي نمايند. (گوگرد سوخت تا ۵%) |
| CG-۴ | روغن ویژه ديزل هاي چهارزمانه كه با دور بالا حركت مي كنند طراحي سال ۱۹۹۴ كه در سال ۱۹۹۵ ارائه شده است اين روغن ها با سطح كيفيت CF-۴, CE, CD نيز مطابقت دارند. |
| CF-۴ | روغن ویژه ديزل هاي چهار زمانه مدل ۱۹۹۰ كه با دور بالا حركت مي كنند. با كيفيتي بالاتر از سطح كيفيت CD.قابل استفاده به جاي روغن هاي CD, CE |
| CF-۲ | روغن ويژه ديزل هاي دوزمانه طراحي سال ۱۹۹۴ با سطح كيفيت CD-II نيز مطابقت دارد.براي موتورهاي ديزلي سنگين دوزمانه |
| CF | روغن ويژه ديزل هاي سوپرشارژ و توربوشارژ طراحي سال ۱۹۹۴. اين روغن با كارايي سطح كيفيت CD مطابقت دارد(گوگرد سوخت تا ۵%) |
| CE | روغن ویژه ديزل هاي طراحي سال ۱۹۸۷ اين روغن براي موتور بعضي ازديزل هاي سوپرشارژ و توربوشاشارژ كه در شرايط سرعت پائين و بار بالا و همچنين سرعت بالا، بار بالا كار مي كنند، طراحي شده است. با مشخصات سطح كيفيت CD و CC نيز مطابقت دارد. |
| CD-II | روغن ویژه ديزل هاي دو زمانه طراحي سال ۱۹۸۷ اين روغن با مشخصات سطح كيفيت CD نيز مطابقت دارد. |
| CD | روغن ویژه خودروهاي ديزلي طراحي سال ۱۹۵۵ به بعد. براي خودروهاي ديزلي با سوخت نامرغوب (درصد گوگرد حدود ۵/۰%) و شرايط كاري سخت موتورهاي داراي سيستم سوپر شارژ و توربوشارژ و موتورهاي بنزيني كه در شرايط سخت كار مي كنند |
| CC | روغن ویژه خودروهاي طراحي سال ۱۹۶۱ براي استفاده در خودروهاي ديزلي در شرايط كاري متوسط تا سخت (موتورهاي غير سوپرشارژ و توربوشارژ) و موتورهاي بنزيني كه در شرايط سخت كار مي كنند. |
| CB | روغن ویژه خودروهاي طراحي سال ۱۹۴۹ به بعد با سوخت ديزلي (سوخت بادرصدگوگردبالاتر) براي شرايط كاري متوسط |
| CA | روغن ویژه خودروهاي طراحي سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰ با سوخت ديزل (سوخت با درصد گوگرد پائين) |
سمبل API :
به طور کلی بدلیل استاندارد بودن اعداد API در جهان، تمامی تولیدکنندگان روغن برای معرفی فناوری ساخت روغنهایشان از این کدها استفاده می کنند، اما اگر روغن موتور شرکتی بوسیله خود API مورد تایید قرار گرفته باشد سمبل API بر روی آن درج شده است . این سمبل، نشاندهنده مطالب زیر است:
